94/6/30
12:42 ص
فرمالیسم، عنوان مکتبی هنری و ادبی است که تاریخچه آن به سال 1914 بر میگردد. سالی که ویکتور شکلوفسکی در روسیه رساله ای به نام رستاخیز واژه را منتشر کرد که به عنوان نخستین سند ظهور مکتب فرمالیسم شناخته شدهاست. فرم در لغت بمعنای شکل یا صورت است و پیروان این مکتب معتقدند که ارزش یک اثر هنری خلاصه شده در شاکله و تصویر آن است و دیگر ابعاد نظیر هدف هنرمند، تاریخچه و عوامل اثرگذار بر آن در درجات بعدی اهمیت دارد.
ویکتور شکولوفسکی در مقالهی "هنر به مثابهی تمهید" در سال 1917 مینویسد: «هنر از طریق خلق تمهیداتی که شکلهای ادراک مالوف و عادتشده را از کار میاندازد میتواند ادراک انسان را واجد شکلهای تازهای بکند.»
امروزه فرمالیسم بعنوان یک مکتب و دیدگاه پرطرفدار در ادبیات و هنر به میزان قابل توجهی گسترش یافته است. در تایپوگرافی فارسی نیز این رویکرد طرفداران خاص خود را دارد. رضا عابدینی طراح گرافیک پیشکسوت ایرانی از جمله این افراد است. غالب آثار وی متشکل از چینش و ترکیب حروف فارسی با قلمی ثابت و ترکیباتی متنوع است.
در ادامه تعدادی از تمرینات دوران دانشجویی بنده در زمینه تایپوگرافی فرمالیستی را می توانید مشاهده کنید: